15 Tháng 10, 2024
Cách lựa chọn mẫu cấy phù hợp là bước đầu tiên và vô cùng quan trọng trong quá trình nuôi cấy mô. Mẫu cấy tốt sẽ đảm bảo tỷ lệ thành công cao và chất lượng cây con sau khi nuôi cấy.
Các yếu tố cần xem xét khi lựa chọn mẫu cấy:
- Nguồn gốc:
- Nên chọn cây mẹ khỏe mạnh, không bị sâu bệnh, sinh trưởng tốt.
- Ưu tiên cây mẹ đã được tuyển chọn và nhân giống vô tính để đảm bảo tính đồng nhất về di truyền.
- Độ tuổi:
- Thường chọn các bộ phận của cây đang trong giai đoạn sinh trưởng mạnh, như đỉnh sinh trưởng, chồi nách, lá non.
- Tránh chọn các bộ phận già hoặc quá non.
- Kích thước:
- Kích thước mẫu cấy không quá lớn cũng không quá nhỏ. Mẫu quá lớn khó khử trùng hoàn toàn, mẫu quá nhỏ dễ bị tổn thương.
- Vị trí:
- Chọn các bộ phận không bị sâu bệnh, không có vết thương.
- Đối với cây thân gỗ, nên chọn các chồi ở vị trí trung bình của cây.
- Thời điểm lấy mẫu:
- Nên lấy mẫu vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để giảm thiểu sự thoát hơi nước.
- Tránh lấy mẫu vào những ngày nắng nóng hoặc mưa nhiều.
Các loại mẫu cấy thường dùng:
- Đỉnh sinh trưởng: Phù hợp cho việc nhân nhanh và tạo cây con đồng nhất.
- Chồi nách: Dùng để tạo nhiều cây con từ một cây mẹ.
- Lá: Thường dùng cho các loài cây khó ra rễ.
- Thân: Dùng cho các loài cây thân gỗ.
- Rễ: Ít được sử dụng nhưng có thể áp dụng cho một số loài cây.
Quy trình lấy mẫu:
- Khử trùng dụng cụ: Dùng cồn 70% hoặc các dung dịch khử trùng khác để làm sạch các dụng cụ cắt, kẹp.
- Khử trùng mẫu cấy: Nhúng mẫu cấy vào dung dịch NaClO 1% trong 5-10 phút, sau đó rửa sạch bằng nước vô trùng 3-5 lần.
- Cắt mẫu: Dùng dao hoặc kéo đã khử trùng để cắt mẫu cấy thành các đoạn nhỏ.
- Chuyển mẫu vào môi trường nuôi cấy: Đặt mẫu cấy vào môi trường nuôi cấy đã chuẩn bị sẵn trong điều kiện vô trùng.
Một số lưu ý khi lựa chọn mẫu cấy:
- Mỗi loại cây sẽ có đặc điểm sinh trưởng và phát triển khác nhau, do đó cần lựa chọn mẫu cấy phù hợp.
- Mẫu cấy phải đảm bảo vô trùng để tránh nhiễm khuẩn, nấm.
- Nên thực hiện nhiều lần lặp lại để tăng tính chính xác của kết quả.
Xem thêm: Triển vọng ngành nuôi cấy mô
Category: KỸ THUẬT